Ζητείται Ελπίς

Τελευταία ενημέρωση : 21/08/2011

Ξανάριξε μιὰ ματιὰ στὴν ἐφημερίδα: ἡ Ἰνδοκίνα, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις», τὸ ρεσιτὰλ πιάνου, οἱ δυὸ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, οἱ «Μικρὲς Ἀγγελίες»...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ γραφομηχανή...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ραδιογραμμόφωνον...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ τζὶπ ἐν καλῇ καταστάσει...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ τάπης γνήσιος περσικὸς...

Ἔβγαλε τὴν ἀτζέντα του, ἔκοψε ἕνα φύλλο κι ἔγραψε μὲ τὸ μολύβι του:

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ἐλπίς

Ὕστερα πρόσθεσε τὸ ὄνομά του καὶ τὴ διεύθυνσή του. Φώναξε τὸ γκαρσόνι. Ἤθελε νὰ πληρώσει, νὰ πάει κατευθείαν στὴν ἐφημερίδα, νὰ δώσει τὴν ἀγγελία του, νὰ παρακαλέσει, νὰ ἐπιμείνει νὰ μπεῖ ὁπωσδήποτε στὸ αὐριανὸ φύλλο.

Αντώνης Σαμαράκης - Ζητείται Ελπίς - 1954

Ελλάδα 2011

Το κυρίαρχο ερώτημα των ημερών προσδιορίζεται εννοιολογικά από τον πάτο ενός βαρελιού. Με άλλα λόγια η κατάσταση της χώρας και όλων όσων έτυχε να ζουν ή να δραστηριοποιούνται στα όρια της επικράτειάς της, είτε αυτοί είναι Έλληνες πολίτες, είτε μετανάστες, λαθραίοι ή όχι, είτε ξενομερίτες, με την όποια έννοια της λέξης, προσδιορίζεται από την ευτελή αξία μερικών κοματιών ξύλου. Χάθηκε μια πιο εύστοχη παρομοίωση ;

Όλοι όσοι παρεπιδημούν εν Ελλάδι χρησιμοποιούν τους πόρους, τις δυνατότητες και τις υποδομές αυτής της χώρας, υπάρχουσες ή όχι, εύρυθμα λειτουργούσες ή όχι, επαρκείς ή ανεπαρκείς, διαφθαρμένες ή ενάρετες, για να διασφαλίσουν το επίπεδο διαβίωσης που διεκδικούν ή που απλά τους αναλογεί. Ας κρατήσουμε αυτό το «αναλογεί».

Τα κακά μαντάτα για την Ελλάδα υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια. Οι Εξάγγελοι όμως που μας τα έφερναν είτε λαδώνονταν στο δρόμο, είτε όσοι έφταναν εξοστρακίζονταν από όλους μας ανεξαίρετα, καθώς τους πετάγαμε τον στοίχο του Νιόνιου «αφού δεν είχε νέα ευχάριστα να πει, καλύτερα να μην μας πει κανένα».

Αυτό είναι και το βασικό φταίξιμο όλων μας. Πέρα από τα επί μέρους ρουσφέτια, φοροκλοπές, εισφοροκλοπές, απάτες ή ότι άλλο μη ηθικό και μη νόμιμο έχουν διαπράξει κάποιοι από μας.

Και τώρα ; …

«Ζητείται Ελπίς»

Ολόκληρη η ελληνική, και όχι μόνο, κοινωνία, από τον τελευταίο τη τάξει πολίτη μέχρι τα ανώτατα κλιμάκια της εξουσίας, ζητεί απεγνωσμένα έναν ανύπαρκτο μεσσία που μέσα σε μια νύχτα θα μετατρέψει την Σταχτοπούτα σε πριγκίπισσα. Αυτόματα, χωρίς την μεσολάβηση της νέμεσης, των ερινυών και της προβλεπόμενης από την τραγωδία που ζούμε κάθαρσης.

Και λοιπόν ; Καλά τα λόγια, οι διαπιστώσεις κι’ οι αφορεσμοί, αλλά «επί του πρακτέου τι;». Τα προβλήματα και μεγάλα είναι και πολύπλοκα και, το χειρότερο απ’ όλα, ακόμα δεν έχουμε δει την κορύφωση του δράματος ώστε να αιτηθούμε την κάθαρση.

Χειμώνας 1941 – Χειμώνας 2011, εβδομήντα χρόνια μετά η ιστορία συνεχίζει να σκαρώνει παιγνίδια, μόνο που τώρα δεν πρόκειται για φάρσα αλλά για τραγωδία.

Και τι μπορούμε να κάνουμε ;

Πρώτα απ’ όλα να παραδεχτούμε τα λάθη μας και να αναγνωρίσουμε τις συνέπειές τους.

Όλοι μαζί και αναλογικά. Το πιο σπουδαίο είναι αυτό το «αναλογικά». Αναλογικά με το πόσο ακριβώς έφταιξε ο καθένας μας, πόσα παραπάνω πήρε όλα αυτά τα χρόνια, πόση ζημιά έκανε. Tόσο ακριβώς να χρεωθεί το φταίξιμό και τόσο ακριβώς να μετανιώσει, έμπρακτα, και να πληρώσει. Ούτε περισσότερο, ούτε λιγότερο. Γιατί η λάσπη εύκολα απλώνεται παντού αλλά δύσκολα ξεπλένεται. Γιατί η δικαιοσύνη στην κάθαρση είναι δύσκολο πράγμα.

Για να μπορέσουμε με ξάστερο μέτωπο να ξαναφτιάξουμε την κοινωνία που διαλύσαμε.

Και όσοι δεν θέλουν;

Να τους πείσουμε. Κι’ αν δεν τα καταφέρουμε; Να τα καταφέρουμε. Κι’ αν πάλι δεν τα καταφέρουμε; Να τους ονοματίσουμε, έναν προς έναν. Και σαν τελειώσουμε …

Να τους εξοστρακίσουμε, να ζήσουν εξόριστοι σε άλλα μέρη, εκεί που αγοράζουν πολυτελή ακίνητα με τα λεφτά των κορόιδων. Στο Λονδίνο ας πούμε.

Κι’ αν δεν φύγουν;

Να ζήσουν εδώ στην καταφρόνια μιας εσωτερικής εξορίας, και στο ανάθεμα ενός ολόκληρου λαού. Δεν τους χρειαζόμαστε, μας χρειάζονται. Χωρίς εμάς τους ξενιστές, τα παράσιτα πεθαίνουν. Τα παράσιτα το ξέρουν, πρέπει να καταλάβουν ότι το ξέρουμε κι’ εμείς τώρα.

Ξέρουμε ότι πολλοί από μας θα μείνουν πίσω.

Είτε από υποχρέωση, είτε από αδυναμία, είτε ακόμα κι από δειλία ή αφέλεια. Γι αυτούς θα υπάρχει πάντα χώρος στο αύριο. Αρκεί να τολμήσουν και να ακολουθήσουν, όποτε και να γίνει αυτό.

Δεύτερο, να μονιάσουμε.

Όλοι μαζί, εξόν απ τα παράσιτα. Αλλά να μονιάσουμε πραγματικά, χωρίς δεύτερες σκέψεις, χωρίς υστεροβουλίες, χωρίς να κάνουμε την ανάγκη φιλότιμο. Να καταλάβουμε και να αποδεχτούμε ο ένας τον άλλο, χωρίς βλέμματα οίκτου, συμπόνιας, ανοχής ή συγκατάνευσης. Χωρίς το σαράκι της ζήλιας και του φθόνου. Και χωρίς σκοπιμότητες, ανασφάλειες ή εγωιστικές υστερίες. Σαν πολιτισμένοι άνθρωποι.

Να μονιάσουμε αποβαλόντας τα ελαττώματα που σαν αρχαία κατάρα κουβαλάμε μέσα μας αιώνες τώρα. Να μονιάσουμε βάζοντας κανόνες που θα σεβόμαστε και θα τηρούμε όλοι μας. Κανόνες που θα συναποφασίζουμε με λογική και διάλογο. Με αξιολόγηση επιχειρημάτων και χωρίς την ηχορύπανση ενός όχλου που δεν μας αντιπροσωπεύει.

Τρίτο, να αποκτήσουμε αίσθηση δικαίου.

Να καταλάβουμε ότι το δίκιο είναι ένα, ίδιο για όλους, και να βεβαιώνουμε ότι ισχύει και εφαρμόζεται σε όλους. Στην πράξη. Να βάλουμε το δίκιο στην ζωή μας και να κάνουμε τους δικαστές μας να δουλέψουν για την εφαρμογή του, ουσιαστικά και χωρίς επιφάσεις.

Να κάνουμε τους δικαστές να νιώσουν την ανάσα της καθημερινής κοινωνικής απαξίωσης για κάθε άδικο που δικαιώνεται και για κάθε δίκιο που αδικείται.

Τέταρτο, να αποκτήσουμε πολιτική, και όχι κομματική, ταυτότητα.

Να προσπαθούμε να κατανοούμε τι γίνεται γύρω μας. Να ξεχωρίζουμε το σωστό και το λάθος, έχοντας σαν μοναδικό κριτήριο την λογική. Να κουβεντιάζουμε με τους γύρω μας την καθημερινότητα, και να βελτιώνουμε το πολιτικό μας αισθητήριο αποδεχόμενοι το δίκαιο της θέσης του άλλου και την ισχύ των επιχειρημάτων του. Και να λέμε την γνώμη μας, είτε μας το ζητάνε είτε όχι.

Πέμπτο, και τελευταίο, να γίνουμε πάλι «άνθρωποι».

Να αποτινάξουμε από πάνω μας την κατεστημένη παιδεία της κατανάλωσης, της ανταγωνιστικότητας και του ατομικισμού. Να δώσουμε έστω και μια χλωμή ελπίδα στις τεχνες και στον πολιτισμό. Να βελτιώσουμε την «ανθρωπιά» μας, δηλαδή να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξη της «Κοινωνίας των Ανθρώπων». Και να μην ξεχάσουμε ποτέ ότι η αιτία της σημερινής μας κατάθλιψης είναι η υποταγή μας στην λατρεία της «κοινωνίας της αφθονίας».

Το πώς θα γίνουν όλα αυτά ο καθένας από μας το έχει κρυμμένο μέσα του. Αρκεί να ψάξει και θα το βρει. Ίσως και με λίγη βοήθεια από τους φίλους του …