Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011

Η αριστερά του 21ου αιώνα

Τελευταία ενημέρωση : 30/09/2011
Η κρίση των τελευταίων χρόνων ξαναφέρνει στο προσκήνιο, τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε Ελληνικό επίπεδο, το ζήτημα της αριστεράς και ιδιαίτερα του ρόλου που μπορεί αυτή να διαδραματίσει στην διαμόρφωση των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων.
Τι σημαίνει αυτό το «ξαναφέρνει»
Σημαίνει ότι ο πολιτικός λόγος που έχει διατυπώσει στο σύνολό της η αριστερά τα τελευταία σαράντα χρόνια δεν είχε την ανάλογη απήχηση ούτε στην Ευρωπαϊκή ούτε στην Ελληνική πολιτική σκηνή με αποτέλεσμα να έχει τεθεί από τις κοινωνίες αυτές στο περιθώριο των πολιτικών εξελίξεων.
Η επιβεβαίωση της διαπίστωσης αυτής είναι τόσο προφανής από τα αποτελέσματα των εκλογών από την δεκαετία του 70 έως σήμερα, ώστε μπορούμε με ασφάλεια να την αποδεχτούμε ως γεγονός.
Ήμαστε υποχρεωμένοι επίσης να εξετάσουμε τα αίτια που προκαλούν την αναντιστοιχία μεταξύ της διαστρωμάτωσης του εκλογικού σώματος και των εκλογικών αποτελεσμάτων αποκρούοντας εκ προοιμίου τις όποιες θεωρίες περί «υφαρπαγής της ψήφου του λαού».
Για τον απλό λόγο ότι η ίδια διαδικασία δεν είναι δυνατόν να επαναλαμβάνεται για σαράντα σχεδόν χρόνια, ακόμα και αν αφορά «ηλιθίους» ή πολιτικά αδιάφορους, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ιδίωμα του Ελληνικού ή του Ευρωπαϊκού εκλογικού σώματος.
Το μόνο που μπορούμε να δεχθούμε ως ουσιαστικό αίτιο για την πολιτική περιθωριοποίηση της Αριστεράς είναι η σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ της γενικότερης ευρωπαϊκής πραγματικότητας και του περιεχομένου των εξαγγελιών και των προγραμμάτων των κομμάτων που την απαρτίζουν.
Δεν είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να αποτελεί κεντρικό στρατηγικό στόχο ενός αριστερού κόμματος η έξοδος μιας χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στόχος που αντιβαίνει στις βασικές αρχές του σοσιαλισμού.
Η «ευκαιρία» της κρίσης
Η γενικότερη κρίση του πολιτικού και οικονομικού συστήματος που διατρέχει την Ευρωπαϊκή ήπειρο αναθερμαίνει τις προσδοκίες της αριστεράς για την επανατοποθέτησή της στο προσκήνιο, σε συνάρτηση πάντοτε με την μεταβολή της υπάρχουσας πολιτικής και οικονομικής διαστρωμάτωσης των κοινωνιών που συνθέτουν τον Ευρωπαϊκό χώρο και που οδηγούνται από τις εξελίξεις σε μια de facto αναθεώρηση των πολιτικών τους επιλογών.
Υπάρχουν αρκετοί στον χώρο της αριστεράς που πιστεύουν σήμερα ότι χωρίς ιδιαίτερο «πολιτικό» κάματο θα καταφέρουν να εισπράξουν την προερχόμενη από την κρίση πολιτική δυσαρέσκεια των εργαζόμενων αλλά και ενός μέρους των δυσαρεστημένων της μεσαίας τάξης, δηλαδή ότι με τον ήδη υπάρχοντα πολιτικό τους λόγο, διανθισμένο ίσως με κάποια επίκαιρα συνθήματα, θα καταφέρουν να τους πείσουν να υποστηρίξουν τα ψηφοδέλτιά τους αλλά και τους κοινωνικούς αγώνες τους.
Όλοι αυτοί είναι παγιδευμένοι σε μια εκούσια πλάνη αυτοεπιβεβαίωσης.
Κύρια αιτία της πλάνης αυτής είναι η απουσία επαφής του υπάρχοντος αριστερού πολιτικού λόγου με την πραγματικότητα και, κάτι πιο σημαντικό, η απουσία εφικτών και κατά συνέπεια υλοποιήσιμων προτάσεων.
Η απλή αποκατάσταση αυτών των «αδυναμιών» του πολιτικού λόγου της Αριστεράς δεν επαρκεί για την επαναφορά της στο πολιτικό προσκήνιο.
Ο κόσμος της αριστεράς, ανεξάρτητα από ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, οικονομική κατάσταση ή κοινωνική θέση, περιμένει από αυτήν κάτι πολύ περισσότερο από τον δήθεν «αναθεωρημένο» λόγο της.
Ο κόσμος περιμένει από την αριστερά ένα «εφικτό όραμα» και ένα ανάλογο και ευρύτατα αποδεκτό «κοινωνικό κίνητρο» το οποίο όμως θα πρέπει να θεμελιώνεται σε υλοποιήσιμους, γενικά αποδεκτούς, μη συγκρουσιακούς και προοδευτικά κλιμακούμενους στόχους, ενσωματωμένους στην Ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Με δύο λόγια, η αριστερά καλείται σήμερα, μετά από εκατόν πενήντα σχεδόν χρόνια, να αρθρώσει τον λόγο της πάλι από την αρχή, σε νέα βάση, σε άμεση επαφή με την σημερινή πραγματικότητα και τα αιτήματά της, αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον. Καλείται λοιπόν πρώτα απ’ όλα να απαγκιστρωθεί από τις όποιες αγκυλώσεις της σε ιδεολογικούς δογματισμούς.
Η αριστερά καλείται επίσης να αποδείξει προς τις κοινωνίες στις οποίες απευθύνεται ότι είναι σε θέση να σχεδιάσει αποτελεσματικά το μέλλον τους, βασισμένη στις πραγματικές συνθήκες του παρόντος και στην σύλληψη ενός οράματος που θα διασφαλίζει την ύπαρξη και την εξέλιξή των κοινωνιών αυτών σε αρμονία και συνέργεια με το φυσικό περιβάλλον που τις φιλοξενεί.
Καλείται δηλαδή να διατυπώσει μια εντελώς νέα πολιτική θεώρηση η οποία να αντιμετωπίζει με ενιαίο και επιστημονικά θεμελιωμένο τρόπο τα ζητήματα της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους, της ανάπτυξης, της επαναθέσπισης των κοινωνικών κεκτημένων που τα τελευταία χρόνια μαζικά καταργούνται, και της διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Η αριστερά καλείται τέλος να αποδείξει ότι μπορεί να διατυπώσει και να υλοποιήσει ένα νέο διακυβερνητικό σύστημα το οποίο θα είναι σε θέση να ελέγχει και να συντονίζει τις ανθρώπινες δραστηριότητες βασιζόμενο στην πολιτική της θεώρηση. Καλείται δηλαδή να διατυπώσει μια ολοκληρωμένη πολιτική πρόταση με την οποία θα μπορέσει να πείσει τους πολίτες ότι όχι μόνο μπορεί να επηρεάσει ουσιαστικά τις εξελίξεις αλλά ότι μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις μιας ανάλογης διακυβέρνησης.
Με απλά λόγια, η αριστερά πρέπει να αποδείξει στις κοινωνίες ότι μπορεί να διαχειριστεί με επιτυχία όχι μόνο το παρόν τους αλλά και το μέλλον τους.
Αυτό είναι και το δικό της μέλλον … αν φυσικά δεν θέλει να μείνει στο παρελθόν …

Δεν υπάρχουν σχόλια: