Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2012

Η Εμφάνιση των Πρώτων Οικισμών

Τελευταία ενημέρωση : 05/02/2012
Η εξέλιξη των προϊστορικών κοινωνιών ολοκληρώνεται με την εφαρμογή των πρώτων Τεχνολογιών που έχει σαν συνέπεια την δημιουργία των πρώτων Εξελικτικών Στρεβλώσεων, και την εμφάνιση των πρώτων μόνιμων οικιστικών εγκαταστάσεων.
Η ανάσχεση του φαινόμενου των μετακινήσεων, είτε επειδή η πρόσβαση σε νέες περιοχές δεν επιτρέπεται από ανυπέρβλητα, για την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, φυσικά εμπόδια, είτε γιατί οι περιοχές που είναι διαθέσιμες δεν προσφέρονται για επιβίωση, οδήγησε ορισμένες από τις νομαδικές κοινωνίες στην επόμενη φάση της εξέλιξής τους που χαρακτηρίζεται από την εφαρμογή εντατικότερων μεθόδων εκμετάλλευσης των περιοχών όπου ασκούν τις δραστηριότητές τους.
Η επιλογή μιας μονιμότερης εγκατάστασης σηματοδοτείται από το προϊόν ενός ακόμη λογικού συνειρμού που οδηγεί τις συγκεκριμένες κοινωνίες στην ανακάλυψη και εφαρμογή της καλλιέργειας, σαν ένα συνδυαστικό αποτέλεσμα της λογικής με μιμητικές ενέργειες που προσομοιώνουν λειτουργίες της φύσης, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό ένα εναλλακτικό μέσο ικανοποίησης των βιοτικών αναγκών, ιδιαίτερα σε περιόδους που αυτές δεν καλύπτονται από όσα παρέχει το άμεσο φυσικό περιβάλλον. Η καλλιέργεια αναπτύσσεται, κατά κύριο λόγο, σε περιοχές που διαθέτουν σημαντικά αποθέματα νερού, όπως οι λεκάνες των ποταμών και οι παραλίμνιες εκτάσεις, και κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες, χωρίς βέβαια αυτό να περιορίζει, χωρικά ή χρονικά, την εφαρμογή της στις περιοχές αυτές.
Οι διαρκείς διασπάσεις και μετακινήσεις έχουν σαν αποτέλεσμα την σταδιακή εξάπλωση του ανθρώπου σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη και την σχεδόν ταυτόχρονη εμφάνιση των πρώτων διαφοροποιήσεων στην βιολογική και κοινωνική εξέλιξη των κλάδων του ανθρώπινου είδους. Μια διαφοροποίηση που είναι αποτέλεσμα της μακρόχρονης προσαρμογής των πληθυσμών στις κλιματικές και μορφολογικές συνθήκες των περιοχών που επιλέγουν για εγκατάσταση.
Η σπουδαιότητα της ανακάλυψής της καλλιέργειας εντοπίζεται στο γεγονός ότι αποτελεί την πρώτη Τεχνολογία που προκαλεί Εξελικτικές Στρεβλώσεις, σαν αποτέλεσμα της βελτίωσης, εκχέρσωσης ή αποψίλωσης των απαιτούμενων εκτάσεων. Μια διαδικασία που ενισχύει ακόμη περισσότερο την ανάδειξη του ανθρώπινου είδους στον μοναδικό επικυρίαρχο του πλανήτη, καθώς εξελίσσεται στον μοναδικό φορέα υλοποίησης τέτοιων Διαδικασιών, και κατά συνέπεια γίνεται υπαίτιος μιας πρώτης στρέβλωσης των φυσικών νόμων.
Σχεδόν ταυτόχρονα με την καλλιέργεια εμφανίζεται και η ανακάλυψη της κατασκευής αντικειμένων από πηλό, μια Τεχνολογία που βελτίωσε σημαντικά την καθημερινότητα των ανθρώπων καθώς τους έδωσε την δυνατότητα να δημιουργούν κάθε είδους σκεύη και αντικείμενα που διευκολύνουν τις δραστηριότητές τους και παρέχουν συνθήκες υγιεινότερης διαβίωσης. Η εμφάνιση και εξέλιξη της κεραμικής αποτελεί την πρώτη Τεχνολογία που προέρχεται αποκλειστικά από συνειρμικές ακολουθίες της ανθρώπινης λογικής χωρίς να εμπεριέχει μιμητικές ενέργειες.
Ανάλογες Διαδικασίες που προκαλούν μια ακόμη Στρέβλωση είναι αυτές που πηγάζουν από την ανακάλυψη των μετάλλων, γεγονός που τοποθετείται χρονικά προς το τέλος της προϊστορικής περιόδου. Τα μέταλλα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή διάφορων εργαλείων, όπλων και άλλων αντικειμένων καθημερινής χρήσης που διευκολύνουν ή επιταχύνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Ανακάλυψη που ενισχύει ακόμη περισσότερο την παραμόρφωση των φυσικών νόμων, εξ αιτίας των Διαδικασιών που περιλαμβάνονται στις σχετικές Τεχνολογίες, και επιβάλει την οριστική επικυριαρχία του ανθρώπου στον πλανήτη.
Την ίδια σχεδόν περίοδο, ο άνθρωπος αρχίζει να μαθαίνει πώς να αξιοποιεί άλλα ζωικά είδη που συναντά στο φυσικό περιβάλλον του, εξημερώνοντας ορισμένα από αυτά και χρησιμοποιώντας τα για βελτιώσει τις διατροφικές του επιλογές, ή εφαρμόζοντας συστηματικότερες μεθόδους συγκέντρωσης θηραμάτων, όπως η αλιεία. Η άσκηση και η εξέλιξη των Διαδικασιών αυτών οδήγησε στην εμφάνιση δύο ακόμη Τεχνολογιών κατά την διάρκεια της προϊστορικής περιόδου, της Κτηνοτροφίας και της Αλιείας.
Η σταδιακή ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της υλοτομίας, της κεραμικής, της αλιείας και της μεταλλουργίας έχουν σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό των μετακινήσεων των ανθρώπινων πληθυσμών και την εμφάνιση των πρώτων Οικισμών, δηλαδή εγκαταστάσεων μονιμότερου χαρακτήρα που δημιουργούνται κοντά στους χώρους άσκησης αυτών των δραστηριοτήτων.
Η εμφάνιση των οικισμών οδηγεί στην ανάδειξη νέων εννοιών όπως η κοινότητα, έννοια που προσδιορίζει το σύνολο των ατόμων που κατοικούν σε ένα οικισμό και ασκούν από κοινού τις σχετικές δραστηριότητες, και η κυριότητα ενός συγκεκριμένου ζωτικού χώρου, έννοια που προσδιορίζει την κατοχή από την συγκεκριμένη κοινότητα των εκτάσεων όπου ασκούνται αυτές οι δραστηριότητες, των κάθε μορφής καταλυμάτων και εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούνται από τα μέλη της και των προϊόντων που προκύπτουν από την άσκηση των παραπάνω δραστηριοτήτων.
Ταυτόχρονα εμφανίζεται για πρώτη φορά η έννοια του πλούτου, για να προσδιορίσει το περίσσευμα των αγαθών που παράγονται από τις δραστηριότητες μιας κοινότητας, αφού πρώτα ικανοποιηθούν οι άμεσες ανάγκες της, ένα περίσσευμα που παραμένει στην κατοχή της κοινότητας και χρησιμοποιείται σαν απόθεμα για την ικανοποίηση μελλοντικών αναγκών σε περιόδους ελλείψεων.
Τα κριτήρια επιλογής των ηγεσιών των οικισμών είναι πιο σύνθετα από αυτής των νομάδων, καθώς θα πρέπει να συνδυάζουν την φυσική υπεροχή με την ικανότητα οργάνωσης και εξέλιξης των δραστηριοτήτων που ασκεί η κοινότητα και την διαχείριση των παραγόμενων από αυτήν αποθεμάτων. Το πιο συνηθισμένο σχήμα διοίκησης είναι η πλαισίωση του αρχηγού από μια ομάδα «σοφών», «θεραπευτών» και «τεχνολόγων» με εξειδικευμένες γνώσεις γύρω από τις Τεχνολογίες που εφαρμόζονται από την συγκεκριμένη κοινότητα και τις λατρευτικές τελετουργίες που ακολουθεί.
Η εξέλιξη των οικισμών και η μονιμότητα της θέσης τους προκαλούν σταδιακά την εμφάνιση ακόμη περισσότερων σχετικών εννοιών όπως η ιδιοκτησία, δηλαδή το δικαίωμα της μόνιμης χρήσης - κτήσης από ένα ή περισσότερα μέλη μιας κοινότητας ενός συγκεκριμένου χώρου καλλιέργειας, μεταλλευτικής ή αλιευτικής δραστηριότητας ή κατοικίας.
Η παρουσία αυτών των νέων εννοιών στην καθημερινότητα των κοινοτήτων και η σταδιακή αύ-ξηση του πληθυσμού τους, οδηγεί στην επέκταση και την συμπλήρωση του αρχικού Συμβιωτικού Κανόνα με διατάξεις, που αφορούν την διοίκηση της κοινότητας, τα δικαιώματα των μελών της, τις υποχρεώσεις τους προς αυτήν και τις διαδικασίες επίλυσης των όποιων διαφορών παρουσιάζονται μεταξύ τους, εισάγοντας την έννοια του δικαίου και καθορίζοντας με τον τρόπο αυτό τους πρώτους κανόνες απονομής του.

Σχετικά θέματα
Η προϊστορική περίοδος διαμόρφωσε πολλές από τις ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές του σύγχρονου άνθρωπου, καθώς χάραξε ανεξίτηλα στην προσωπικότητά του αρχέγονες μνήμες και εμπειρίες ενός αγώνα για επιβίωση και επικυριαρχία που κράτησε δεκάδες χιλιετίες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: