Τελευταία ενημέρωση : 05/02/2012
Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της προϊστορικής περιόδου είναι ο αταξικός χαρακτήρας των κοινωνιών, δηλαδή η απουσία ενσωμάτωσης στον Συμβιωτικό Κανόνα οποιασδήποτε μορφής διακρίσεων μεταξύ των ατόμων που τις απαρτίζουν, διακρίσεων που θα προέρχονταν από μια συστηματική και χρονικά εκτεταμένη εφαρμογή ιεραρχικών δομών κληρονομικού ή συντεχνιακού χαρακτήρα.
Η δημιουργία των οικισμών φέρνει τις πρώτες κοινότητες αντιμέτωπες με ένα σημαντικό πρόβλημα, την αυτάρκειά σε αγαθά που είναι απαραίτητα για την ικανοποίηση των βιοποριστικών τους αναγκών και την άσκηση των δραστηριοτήτων τους, καθώς είναι υποχρεωμένες να συλλέγουν από το άμεσο περιβάλλον ή να αποκτούν με τις Τεχνολογίες που εφαρμόζουν, οτιδήποτε χρειάζονται για την επιβίωση ή την συντήρηση και επέκταση των οικισμών τους, προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες που προκύπτουν από την σταδιακή αύξηση του πληθυσμού τους.
Τα χαρακτηριστικά της περιοχής όπου αναπτύσσεται ένας οικισμός ευνοούν τη άσκηση ορισμένων δραστηριοτήτων και αποθαρρύνουν ή απαγορεύουν άλλες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, την διαμόρφωση των αγαθών που καταναλώνουν οι κοινότητες και των υλικών που χρησιμοποιούν ανάλογα με την μορφολογία του εδάφους της περιοχής εγκατάστασης, ενώ παράλληλα αγνοούν την ύπαρξη προϊόντων ή υλικών που αποτελούν τα βασικά αγαθά άλλων κοινοτήτων.
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο για την κατασκευή των πρώτων οικισμών είναι τα δέρματα, το ξύλο και ο πηλός. Η εξέλιξη των τεχνολογιών και η αύξηση του πληθυσμού οδήγησε ορισμένες από τις κοινότητες των Οικιστών στην σταδιακή χρήση της πέτρας, εφόσον το φυσικό περιβάλλον διέθετε την απαραίτητη πρώτη ύλη.
Η συνεχής εφαρμογή συγκεκριμένων Τεχνολογιών και οι αυξημένες ανάγκες των κοινοτήτων οδηγούν σταδιακά στην ανάπτυξη τεχνικών για την βελτίωση της αποδοτικότητας και την μείωση της απαιτούμενης απασχόλησης. Η σώρευση των γνώσεων που προκύπτουν από την εξέλιξη των Τεχνολογιών οδηγούν στην εμφάνιση της εξειδίκευσης και την αναγκαιότητα ενός πρώτου επιμερισμού των εργασιών που αναλαμβάνουν τα μέλη μιας κοινότητας.
Τα αγαθά που παράγονται αποτελούν αρχικά κοινό κτήμα όλων και διανέμονται ανάλογα με την δομή της κοινότητας και τις ανάγκες των μελών της. Η εμφάνιση της ιδιοκτησίας και η εξειδίκευση συμβάλλουν στην σταδιακή ανάπτυξη διαδικασιών ανταλλαγών διαφόρων προϊόντων και υλικών ανάμεσα στα μέλη των κοινοτήτων, βελτιώνοντας με τον τρόπο αυτό το συνολικό βιοτικό επίπεδο και δημιουργώντας ταυτόχρονα τις πρώτες ενδείξεις ατομικού πλούτου, αν και ο Συμβιωτικός Κανόνας δεν ενθαρρύνει αρχικά κάτι τέτοιο.
Η ανταλλαγή των προϊόντων που προέρχονται από τις Τεχνολογίες που εφαρμόζουν τα μέλη των κοινοτήτων έχει σαν επακόλουθο την διαμόρφωση διαδικασιών αξιολόγησης των προϊόντων αυτών και αντίστοιχων διαδικασιών συσχέτισης των αξιών διαφορετικών προϊόντων, με κριτήρια την προέλευσή τους, την εργασία που απαιτείται για την παραγωγή τους και την επιθυμία απόκτησής τους από άλλα μέλη των κοινοτήτων.
Η δυνατότητα ειρηνικής συνύπαρξης και επικοινωνίας μεταξύ των κοινοτήτων έχει σαν αποτέλεσμα την σταδιακή εμφάνιση διαδικασιών ανταλλαγής των αγαθών που παράγουν, και κατ’ επέκταση των σχετικών με την παραγωγή τους Τεχνολογιών, με σκοπό την ικανοποίηση των ιδιαίτερων αναγκών των κατοίκων τους. Οι ανταλλαγές σε πρώτη φάση αναπτύσσονται σαν μια εναλλακτική διαδικασία για την απόκτηση αναγκαίων αγαθών με ειρηνικό τρόπο, σε αντιδιαστολή με την υψηλού πληθυσμιακού κόστους χρήση βίας.
Η εμφάνιση των ανταλλαγών επιταχύνει την εξέλιξη των κοινοτήτων, καθώς συμβάλλει στην διασπορά των γνώσεων και των Τεχνολογιών, την παραπέρα ανάπτυξη της εξειδίκευσης, την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των μελών τους, έχοντας σαν τελικό αποτέλεσμα την άνοδο του επιπέδου του Πολιτισμού τους.
Κλασικό παράδειγμα προϊόντων ανταλλαγής και αντίστοιχης διασποράς των τεχνολογιών κατά την πρώιμη προϊστορική περίοδο, είναι η εξάπλωση της κεραμικής, η οποία εμφανίζεται σε όλους ανεξαίρετα τους προϊστορικούς πολιτισμούς, είτε σαν εγγενής γνώση που μεταφέρεται κατά την διάρκεια των μετακινήσεων, είτε σαν επίκτητη ή εξελικτική μέσω διαδικασιών ανταλλαγής. Η κεραμική αναπτύσσεται με διαφορετικές τεχνικές, ανάλογα με τον χώρο εγκατάστασης της συγκεκριμένης κοινότητας και καλύπτει κάθε είδους ανάγκη των κατοίκων της σε σκεύη καθημερινής χρήσης, αποθηκευτικά μέσα για τα προϊόντα που παράγει και λατρευτικά αντικείμενα. Αποτελεί μάλιστα, μαζί με την ζωγραφική των σπηλαίων, τις πρώτες προσπάθειες καλλιτεχνικής έκφρασης της ανθρωπότητας.
Σχετικά θέματα
Η εξιστόρηση των πρώτων βημάτων του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη μοιάζει με παραμύθι. Ένα παραμύθι που σταδιακά γίνεται ολοένα και περισσότερο αληθινό μέσα από τα ευρήματα και τις εργασίες των επιστημόνων που ασχολούνται με την προϊστορία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου